هیدروسل چیست؟
هیدروسل تورم بیضه‌ها در نتیجه تجمع مایع در اسکروتوم است. اسکروتوم، کیسه‌ای نازک از جنس پوست است که بیضه‌ها را در بر می‌گیرد. بیضه‌ها، برای تولید اسپرم‌هایی با توانایی باروری مناسب، نیاز به فعالیت در دمایی پایین‌تر از دمای بدن دارند. از این رو، کمی پیش از تولد، به داخل اسکروتوم نزول پیدا می‌کنند. هیدروسل عارضه‌ای شایع در نوزادان تازه متولد شده است و در اغلب موارد نیز تا پیش از یک سالگی، بدون انجام اقدام درمانی خاصی برطرف می‌شود. پسران در سن بالاتر و مردان بالغ، در نتیجه التهاب یا تروما و آسیب به بیضه یا اپی‌دیدیم ممکن است به این عارضه دچار شوند.
هیدروسل در اغلب موارد باعث ایجاد درد یا آسیب و عارضه خاصی نمی‌شود. اقدامات درمانی نیز در اغلب موارد نیاز نیست. اما در صورت ایجاد التهاب و تورم در بیضه‌ها، مراجعه به پزشک برای رد کردن علل خطرناک و مهمی مانند تورشن بیضه‌ها ضروری است.
در این مطلب نگاهی به علایم، علل، ریسک فاکتورها، عوارض و درمان هیدروسل می‌اندازیم.
علایم و نشانه های بیماری هیدروسل
به‌طور معمول تنها علامت هیدروسل، التهاب یکطرفه یا دو طرفه بیضه‌ها بدون ایجاد درد است. بعضی اوقات اندازه بیضه متورم در صبح کمتر و در طول روز به مرور افزایش می‌یابد. از دیگر علایم می‌توان به احساس سنگینی در بیضه درگیر اشاره کرد. با افزایش بیشتر سایز احتمال تجربه درد نیز افزایش پیدا می‌کند.
برای بیماری هیدروسل کی به پزشک مراجعه کنیم؟
در ادامه مطلب “هیدروسل چیست”، به‌طور کلی هرگونه التهاب و تورم در بیضه نیاز به معاینه و بررسی در سریع‌ترین زمان ممکن دارد. گاهی اوقات التهاب و بزرگی در بیضه، در نتیجه تورشن بیضه‌ها، یعنی پیچ خوردگی عروق خونی و اعصاب تغذیه کننده بیضه، بوجود می‌آید. این شرایط یک اورژانس اورولوژی است. و در صورت عدم درمان در زمان مناسب ممکن است موجب عوارض جبران ناپذیری شود.
گاهی اوقات، التهاب و تورم در بیضه می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به بدخیمی‌های سیستم تناسلی مردانه باشد. تشخیص زودهنگام این بدخیمی‌ها، مهمترین عامل در موفقیت در درمان آن‌ها است.
هیدروسل، گاهی با بیماری‌های دیگری مانند هرنی اینگویینال (فتق کشاله ران) همراهی دارد. در این عارضه به علت وجود ناحیه‌ای ضعیف‌تر در دیواره شکم، بخشی از روده‌ها به داخل اسکروتوم راه پیدا می‌کنند.
در نوزادان، در صورتی که سایز هیدروسل افزایش پیدا کند، یا تا بیش از یک سالگی برطرف نشود، بررسی و معاینه بیضه‌ها ضروری است.
علل بیماری هیدروسل
علل هیدروسل در نوزادان
در ادامه مطلب “هیدروسل چیست”، گاهی هیدروسل می‌تواند بیش از تولد بوجود بیاید. در هنگام مهاجرت بیضه‌ها از حفره شکمی به داخل اسکروتوم، پوششی (ساک) هر بیضه را فرا گرفته است. این پوشش، باعث تجمع مایع در اطراف بیضه‌ها می‌شود. در بسیاری از موارد این پوشش بسته شده و پس از مدتی مایع جذب می‌شود.
گاهی پس از بسته شدن پوشش، مایع جذب نشده و باقی می‌ماند. به این حالت هیدروسل غیر ارتباطی می‌گویند. در نوع دیگر، پوشش باز مانده و مایع جذب نمی‌شود. به این حالت هیدروسل ارتباطی می‌گویند. در هیدروسل ارتباطی، در صورت وارد آمدن فشار به اسکروتوم مایع می‌تواند به داخل شکم برگشت کند. هیدروسل ارتباطی در بسیاری از مواقع با فتق کشاله ران همراهی دارد.
علل هیدروسل در بزرگسالان
هیدروسل در مردان با سن بالاتر، می‌تواند در نتیجه التهاب و تروما در بیضه‌ها یا اپی‌دیدیم ( لوله پیچ خورده در پشت هر بیضه) ایجاد شود.
ریسک فاکتورها
در ادامه مطلب “هیدروسل چیست”، در بیشتر موارد هیدروسل در نوزادان تازه متولد شده دیده می‌شود. حدود ده درصد از نوزادان در هنگام تولد مبتلا به هیدروسل هستند. تولد پیش از موعد ریسک بروز هیدروسل در نوزادان را افزایش می‌دهد.
از دیگر ریسک فاکتورها می‌توان به التهاب و آسیب به اسکروتوم و اپی‌دیدیم، و عفونت‌ها و بیماری‌های مقاربتی (STD) را نام برد.
عوارض بیماری هیدروسل
هیدروسل، در بسیاری از موارد عارضه خاصی به دنبال نداشته و بر قدرت باروری فرد اثری ندارد. اما گاهی با بیماری های مهمی همراهی داشته که می‌تواند باعث عوارضی جدی شود. مانند:
- عفونت بیضه
- تومور و بدخیمی در بیضه‌ها
- فتق کشاله ران
تشخیص
در ادامه مطلب “هیدروسل چیست”، در صورت شک به هیدروسل، پزشک اقدام به معاینه بیضه‌ها و اسکروتوم می‌کند. ممکن است لمس بیضه‌ها در معاینه، در صورت وجود هیدروسل سخت باشد.
گاهی پزشک با تاباندن منبع نور، اقدام به انجام تستی به نام ترانس ایلومینیشن می‌کند. این تست برای افتراق مایع از وجود توده در بیضه‌ها انجام می‌شود. در صورت وجود توده نور به خوبی از بیضه‌ها غبور نمی‌کند.
معاینه شکم برای بررسی فتق کشاله ران لازم است. گاهی ممکن است پزشک برای بررسی فتق کشاله ران، درخواست انجام سونوگرافی بدهد.
بررسی نمونه‌های خون و ادرار برای بررسی از نظر عفونت و التهاب ممکن است لازم باشد.
درمان
در بسیاری از مواقع هیدروسل نیاز به درمان ندارد. در نوزادان تازه متولد شده اغلب تا یک‌سالگی و در مردان با سن بالاتر تا حدود شش ماه پس از ایجاد به شکل خود به خودی برطرف می‌شوند. اما در صورت افزایش سایز یا برطرف نشدن پس از این مدت، اقدامات درمانی ممکن است نیاز باشد.
جراحی
در این عمل، جراح با ایجاد برشی کوچک در اسکروتوم یا شکم (بسته به محل هیدروسل) اقدام به خارج کردن آن می‌کند. عمل جراحی هیدروسل عملی با ریسک کم و درصد موفقیت بسیار بالاست.
آسپیره سوزنی
گاهی پزشک، با وارد کردن سوزنی نازک، اقدام به تخلیه هیدروسل می‌کند. گاهی پس از تخلیه، داروی خاصی به داخل پوشش آن تزریق می‌شود تا از تجمع دوباره مایع جلوگیری شود.
امیدواریم از این مطلب که در سایت دکتر حجت سلیمی متخصص اورولوژی منتشر شده است اطلاعات کافی را به دست آورده باشید. اگر درخصوص مطلب هیدروسل چیست سوالی دارید، در قسمت دیدگاه ها برای بنویسید و سوال خود را بپرسید. دکتر حجت سلیمی در کمترین زمان ممکن شخصا به آن پاسخ می‌دهد.
هنوز نظری ثبت نشده،نظر خود را ثبت کنید!